بخش پنجاه‌وسوم /

فصـل بیست‎ویکم
نقـد سخنرانی
۱٫ نقد خود توسط خودمان: من همیشه بعد از سمینارها و کارگاه‎های آموزشی در مسیر برگشت به منزل، دو پرسشِ کلیدی را از خودم میپرسم و بسیار هم نتیجه گرفته‎ام و توصیه می‎کنم شما هم این کار را بکنید: «چه می‎گفتم بهتر بود؟ چه می‎کردم بهتر بود؟»
۲٫ ضبط صدا و فلم: تا زمانی که صدای‎تان را ضبط نکنید، هرگز نمی‎فهمید که چقدر خوب یا بد هستید. فلم‎برداری یا ضبط صدا از سخنرانی حقایق را برای ما روشن می‎کند و زمینه را فراهم می‎کند که بیشتر یاد بگیریم و پیشرفت کنیم و توهمِ خوب بودن را از ما دور می‎کند. من همیشه بعد از سمینارها و یا نقد سخنرانی کارگاه‎های آموزشی ‌که برگزار می‎کنم، همان شب و یا حداکثر تا فردای آن روز فایل صوتیِ کارگاه را گوش می‎کنم و تا حضور ذهن دارم، مشکلاتم را پیدا می‎کنم و بعداً تمرین می‎کنم تا آن مشکلات رفع گردد.
۳٫ نظرسنجی از مخاطبان: گاهی اوقات مخاطبان چنان ظریف و دقیق و نکته‌بینانه ما را نقد می‎کنند که هیچ وقت آن نکته‎ها به ذهنِ ما خطور نمی‎کنند.
ثبت تجربۀ سخنرانی
تمام نقاط منفی و مثبتِ سخنرانی‎های‎مان را بلافاصله پس از سخنرانی می‎بایست ثبت کنیم تا منفی‎ها را رفع و مثبت‎ها را تقویت کنیم. بعد از یک روز، ۸۰ درصد نکته‎های مثبت و منفی از ذهنِ ما می‎پرد و فقط حدود ۲۰ درصد از آن تجربیاتِ ارزشمند به یاد می‎ماند. یادم می‎آید در دوران دانشجویی‎ام، دانشجویی که یک سمستر از من پایین‎تر بود، همیشه بعد از ترک جلسۀ امتحانم منتظرِ من بود و فوراً یک خودکار و کاغذ به من می‎داد تا همان لحظه سوالاتی را که در امتحان آمده بود برایش بنویسم. من چون تازه از سر امتحان بلند شده بودم، با حضور ذهن تقریباً ۹۰ درصد سوالات امتحان را با اعداد کامل برایش روی کاغذ می‎نوشتم و از آن‌جایی که استادانِ ما اغلب سوالات امتحانات‎شان تکراری است و یا مشابه همان سوالات قبلی را طرح می‎کنند؛ این دوست من با آماده‌گی به امتحان می‎رفت و همیشه با کمترین تلاش بیشترین نمرات را می‎گرفت. اما اگر فردای آن روز از من می‎پرسیدند که چقدر از سوالات امتحان را به‎ یاد دارید، کمتر از ۲۰ درصد را به‎طور کامل به خاطر می‎آوردم. لذا توصیه می‎کنم که یک ساعت بعد از سخنرانی، عیوب سخنرانی‎تان را حتماً یادداشت کنید.

فصـل بیست‎ودوم
نکته‎های کلیدی مخصوص حرفه‎یی‎ها
۱٫ کتابچۀ برنامه‎ریزی و جمله‎های زیبا داشته باشید: یک سخنرانِ حرفه‎‌یی باید یک کتابچۀ برنامه‎ریزی و جمله‎های زیبا داشته باشد و هر موقع و هر جا واژۀ زیبا، جملۀ زیبا، داستان یا تشبیهات و استعاراتِ زیبا و یا جملات طنز ناب و غیره را شنید، فوراً در آن یادداشت نماید. البته امروزه برنامه‎های کاربردی بسیار خوبی برای موبایل، تبلت یا کمپیوترها وجود دارد که می‎توانند همیشه همراه سخنران باشند و همۀ نیازهای سخنران به برنامه‎ریزی، یادآوری، یادداشت و غیره را برآورده می‎کنند.
۲٫ جلب رضایت برگزارکننده‌گان جلسه: در حرفۀ سخنرانی، یکی از وظایف سخنران این است که کاری کند که برگزارکنندۀ جلسه (فرد یا مؤسسه) با لیاقت به نظر برسد و این کار فقط به‎وسیلۀ جلب رضایتِ سالم مخاطبان انجام می‎شود. وقتی سخنران این کار را کرد، قطعاً آن فرد یا مؤسسه پاداش مستقیم یا غیرمستقیمِ خود را دریافت خواهد کرد و نتیجه این‌که: بازهم از سخنران دعوت و کار او را به همکاران خود پیشنهاد می‎کند.